TURUSIA tarafından organize edilen ve Çanakkale Belediyesi'nin ev sahipliğinde Çanakkale Belediyesi Kültür Merkezi'ndeki etkinlikler kapsamında, Gelibolu 1921, Türk-Rus Gelibolu Kardeşliği 104 yaşında'' adlı fotoğraf sergisi açıldı, ''Rusya'dan Çanakkale'ye, Çanakkale'den dünyaya sevgilerle'' adlı konser verildi.

ÇOMÜ TURUSIA Müdürü Prof. Dr. Vedat Çalışkan, Prof. Dr. Aydın İbrahimov tarafından hazırladıkları serginin açılışındaki konuşmasında, kendilerini ''Gelibolulu'' olarak adlandıran Beyaz Ordu'nun Birinci Kolordusu'nun ilçenin yaşamını oldukça ayrıntılı yansıttığını, 1920'lerin hemen başındaki Gelibolu tarihine de ışık tuttuğunu söyledi.

Çalışkan, tarihsel süreçte yaşanan savaşlar ve bu savaşların neticesi olarak Türkler, İngilizler, Avustralyalılar, Yeni Zelandalılar için Gelibolu'nun kutsal kabul edilen bir mekan olduğunu, bu milletler arasında, 1921-1923 yıllarında bu topraklarda zorunlu olarak misafir olan Ruslar ve onların hatıralarının da bulunduğunu bildirdi.

Rus misafirlerin Gelibolu'dan ayrıldıktan sonra dünyanın çok çeşitli ülkelerine gittiğini, orada yeni yaşamlar kurduğunu dile getiren Çalışkan, şöyle konuştu:

''Kendilerini her zaman Gelibolulu olarak adlandıran bu kişilerin ardıl kuşakları da atalarının hayata tutunarak yaşamlarını sürdürdüğü Gelibolu'ya içten duygularla bağlıdır. Tüm bunlar Gelibolu'yu dünyayla bütünleştiren çok önemli tarihsel bir mirastır. Ruslar Gelibolu’da, güzel sanatların çeşitli dallarında açtıkları kurslarla, sergiledikleri etkinliklerle, kültürel, sanatsal ve sportif yaşamı canlandırmıştı. Bir müzik grubu ve bando-mızıka takımı da sık sık çevre köy ve kasabalara turneler düzenliyordu. Yüzbaşı Rayevski de o günler için günlüğünde şunları kaydetmişti: 'Türk delikanlıları, Rusça şarkılar söylerken, çeşmelerde Rus kadınları ile Türk kadınları da ellerindeki testilerle kuyrukta birbirleriyle şakalaşarak vakit geçirirlerdi.' Bugün burada geçmiş hatıraların izinden yolculuğumuz sürdürüyoruz. Geçmişin hatıralarıyla Dardanel'den Karadeniz kıyılarına uzanan sağlam bir kültürel diyalog köprüsü kuruyoruz. Bu ortak tarihsel ve kültürel mirası bugüne taşımaktan ve Çanakkale ile paylaşmaktan dolayı büyük mutluluk duyuyoruz.''

Konuşmaların ardından, serginin açılışı yapıldı. 

Bolşevik Devrimi sonrasında Gelibolu'ya sığınan yaklaşık 30 bin Beyaz Ordu askeri ve ailesinin 1921-1923 yılları arasındaki Gelibolu yaşamını belgeleyen arşiv fotoğraflarından oluşan sergi, 23 Eylül 2025 tarihine kadar ziyaret edilebilecek.

Serginin açılışının ardında, Rusların ''Şarkı Söyleyen Otobüs'' grubu üyeleri ile Çanakkale Barış Korosu konser verdi.

Etkinliklere, CHP Çanakkale Milletvekili İsmet Güneşhan, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Evren Karayel Gökkaya, Rusya Federasyonu İstanbul Başkonsolosluğu Muavin Konsolosu İldar Sharipov, Belarus Çanakkale Fahri Konsolosu Rıdvan Demirhan, Ankara Türk Rus Dostluk Derneği yöneticisi Erol Uğurlu ile akademisyenler, sanatçılar ve vatandaşlar katıldı.